Kerstmis in Latijns-Amerika

Nochebuena is Spaans en Véspera de Natal Portugees. Beide betekenen kerstavond.

Net als in Nederland kennen de landen in Midden- en Zuid-Amerika bijzondere kersttradities.

De voormalige koloniale heren uit Spanje en Portugal namen hun religie en tradities mee naar Zuid-Amerika. Daarom is het merendeel van de bevolking in de Latijns-Amerikaanse landen vandaag de dag katholiek. Het katholicisme gecombineerd met de reeds bestaande cultuur heeft voor zeer unieke kersttradities gezorgd.

Kersttradities in de Latijns-Amerikaanse landen

In Latijns-Amerika is kerstmis verbonden met religieuze gewoonten en feestelijke optochten.

• Op kerstavond komt de familie bijeen om in een vredige kerstsfeer van het kerstdiner te genieten. Rond middernacht wonen de meeste families een kerkdienst bij. Hierna worden vuurwerkshows gegeven.
• De kerkdienst rond middernacht op kerstavond wordt in Latijns-Amerika La Misa de Gallo De naam is afkomstig van de legende waarin de haan kraaide toen Jezus werd geboren.
• Een belangrijk onderdeel van kerstmis is de kerststal. Veel landen in Midden- en Zuid-Amerika kennen tradities rond het bouwen van de kerststal. Deze wordt nacimientos

Hoewel de Latijns-Amerikaanse landen veel identieke tradities hebben, zijn er onderling verschillen.

Kerstlichtjes en vuurwerk in Colombia

De kerstviering gaat niet ongemerkt voorbij in dit Latijns-Amerikaanse land.

Licht is wen van de ingrediënten die het allerbelangrijkste is in de viering van de kers. En de stad Medellín die in het noorden van Colombia ligt, is de thuisbasis van een enorme collectie kunstkerstverlichting. Kerstversieringen zijn superpopulair in heel Colombia, maar zijn vooral erg mooi in deze stad, waar de Medellín Rivier en de parken van de stad een zee van licht zijn.

Naast de zee van kunstlicht, wacht u een grote belevenis op 7 december, wanneer de dag van de kleine lichtjes wordt gevierd. Op die dag zetten de Colombianen lichtjes op de weg voor hun huis, zodat de Maagd Maria hun huis kan vinden en zegenen.

Naast de grote betekenis die de lichtjes hebben voor de kerstviering, heeft het gebed ook een speciale plaats. Elke dag vanaf 16 december totaan kerstavond komen families en vrienden bij elkaar om te bidden, zingen en eten. Deze gebeurtenis wordt ook wel novenas genoemd.

Na de viering is er nog tijd over voor spelletjes. Op 28 december is het namelijk tijd om elkaar voor de gek te houden. Die dag is hetzelfde als onze 1 april en zelfs de flauwste grap mag dan.

Kerstspelen en piñatas in Mexico

Kerstmis in Mexico begint op 16 december met het opvoeren van een posada. Een posada is het verhaal over Jozef en Maria op zoek naar een plaats om Jezus ter wereld te laten komen. De toeschouwers worden in twee groepen verdeeld. Ze gaan naar buiten en zingen het lied dat bij de posada hoort. Op kerstavond wordt de laatste posada opgevoerd.

Naast de karakteristieke posada speelt de piñata en – net als in de rest van Zuid-Amerika – de kerststal ook een belangrijke rol. De piñata is een zevenpuntige ster, waarbij elk punt voor een van de zeven hoofdzonden staat. Een piñata wordt van papier-maché of klei gemaakt en gevuld met snoep. Kinderen mogen geblinddoekt tegen de piñata slaan. Hierbij is het de bedoeling dat er een gat in de piñata komt en al het snoep er uit valt.

Kerstavond staat bij de Mexicanen ook in het teken van de familie. Na de laatste posada wordt het kerstdiner gegeten. Rond middernacht gaat de hele familie naar de kerk. Net al in veel andere Zuid-Amerikaanse landen wordt de avond met het afschieten van vuurwerk afgesloten.

De wijzen en lampionnen in Argentinië

Net als in vele andere Zuid-Amerikaanse landen begint de voorbereiding van kerstmis in Argentinië al op 8 december. Het is dan hoogzomer in het land. De voorbereiding van kerst vindt dan ook in ruimten met airconditioning plaats. Toch zijn er in Argentinië op dat moment ook gebieden met lagere temperaturen, bijvoorbeeld Patagonië.

De kerstversiering bestaat onder andere uit groene, goudkleurige en rode slingers. De voordeur wordt versierd met een krans van witte bloemen. Bij de kerstversiering hoort ook de kerststal met katoenen bolletjes die sneeuwvlokken voorstellen.

Rond middernacht, na een kerstdiner in de openlucht en aansluitend een kerkdienst, wordt met het afschieten van siervuurwerk kerstmis ingeluid. Er worden tevens vliegende lampionnen, ‘globos’ genoemd, opgelaten. De lichtjes symboliseren de geboorte van Jezus en de ster boven Bethlehem. Kerstavond, Nochebuena genaamd, wordt met vuurwerk afgesloten.

Op 6 januari geven de wijzen cadeautjes aan de kinderen in Argentinië. Daarom zetten de kinderen hun schoen onder het bed of onder de kerstboom op. Daarnaast zetten ze bij de deur een kom met water en hooi neer, zodat de paarden waarop de wijzen rijden, eten en drinken krijgen.

Kerstman en stralende kerstbomen in Brazilië

De Braziliaanse kersttradities lijken in veel opzichten op die in het Westen. De Kerstman, in Brazilië Papai Noel genoemd, zorgt voor de cadeautjes. Net als in Nederland is kerstmis in Brazilië ook een feest waarbij de familie centraal staat.

Maar de kerstversiering is heel anders in Brazilië. Er vinden grote vuurwerkshows plaats, maar deze zijn niet de enige die letterlijk en figuurlijk kleur aan kerstmis geven. Brazilianen zijn dol op kerstbomen die vol hangen met gekleurde lampjes. Met deze lampjes in allerlei kleuren wordt de concurrentie met het vuurwerk aangegaan.

De ochtend na kerstavond gaat de hele familie naar het strand om ontspannen van elkaars gezelschap en van de zon te genieten.

Het zien van het kerstspel Los Pastores is bijna een must. Hierbij staan herderinnen en een zigeuner centraal. In het verhaal probeert een zigeuner het kindje Jezus te stelen en er van door te gaan.

Meerdere festiviteiten in Costa Rica

In december staat niet alleen kerstmis maar ook de afsluiting van het schooljaar centraal in Costa Rica. Het is een gezellige tijd met veel festiviteiten.

Alle ticos, de naam voor de bewoners van Costa Rica, versieren het huis voor de festiviteiten. De versiering bestaat uit de kerststal, bloemen en kransen met rode koffiebessen.

Niet de Kerstman, maar het kindje Jezus zorgt ervoor dat elk huis op kerstavond van cadeaus wordt voorzien. De volgende dag worden de cadeaus door de kinderen uitgepakt. Hierna begint El Tope Nacional. Dit is een festival waarbij een enorm aantal paarden door de straten van San José trekt. Het is in het hele land via de tv te volgen. Velen verkleden zich als cowboy. El Tope is een belangrijke traditie in Costa Rica.

In december vieren de ticos ook Festival de la Luz, het feest van het licht. Dit feest vindt in San José plaats en is een betrekkelijk nieuwe kersttraditie die sinds 1996 wordt gehouden. Muziek, optochten, maskerades en vuurwerk kenmerken dit feest.

De heilige kersttijd in Peru

Peru is een zeer katholiek land en kerstmis wordt als een zeer heilige tijd beschouwd. Volgens zeggen was Peru het land waar kerstmis in Latijns-Amerika voor de allereerste keer werd gevierd.

Kerstmis is niet zo materialistisch als bij ons in Nederland, en de Kerstman bijvoorbeeld is verboden.
Net als in de andere Zuid-Amerikaanse landen neemt in Peru de kerststal een belangrijke plaats in, zelfs een nog belangrijkere plaats dan in de andere landen. De Peruaanse versie van de kerststal is anders dan wij deze kennen. De beeldjes in de kerststal doen meer aan een Peruaans stel dan aan Jozef en Maria denken. Tussen de dieren staat een lama. Dit dier, dat vaak met Peru wordt verbonden, wordt als een betrouwbaar dier beschouwd. Aan het begin van kerstavond wordt een kind aangewezen dat het kindje Jezus in de kribbe mag leggen.

De cadeautjes worden bij de kerststal aan elkaar gegeven. In sommige delen van het land gebeurt dit pas op 6 januari, op Driekoningen. Dus de kinderen in die gebieden van het land dienen veel geduld te hebben.

Vier kerstmis in Latijns-Amerika!

Wilt u kerstmis op een andere wijze vieren, dan is Latijns-Amerika een geschikte bestemming voor een onvergetelijke kerstreis.

In de landen van dit werelddeel zul je nieuwe en fascinerende kersttradities meemaken. Na de kerstnachtmis en tijdens het vuurwerk zijn er veel mensen op straat. Je kunt de tradities daardoor van heel dichtbij beleven.

Dus als je zin hebt in kerstmis in een nieuw jasje, ga dan met Lamatravel.nl mee naar Midden- en Zuid-Amerika!

Feliz Navidad en Feliz Natal!

TourCompass – Van toerist naar reiziger