Chinees Nieuwjaar – het belangrijkste feest van het jaar

Als het nieuwe jaar voor de deur staat is het in China duidelijk in welk teken het nieuwe jaar staat. De winkels puilen uit met spulletjes die het dierenteken van het komende jaar voorstellen. Dit jaar – 2018 – is het jaar van de hond.

De enorm lange schappen zijn ook met decoraties gevuld die de Chinezen traditiegetrouw op de deur hangen. Met het nieuwe jaar in zicht hangen Chinezen versieringen op die het teken 福(fú) symboliseren, dat ‘geluk’ betekent.

Bij Chinees Nieuwjaar staan de familie, feest en vuurwerk hoog in het vaandel.

Jaartelling en geschiedenis

Chinees Nieuwjaar markeert net als in Nederland de overgang naar een nieuw jaar.

Het Chinees Nieuwjaar verschilt echter aardig van dat wat wij kennen.

Ten eerste hebben de Chinezen een andere jaartelling. Hoewel de Chinezen net als wij in 2024 leven, leven ze tegelijkertijd in het jaar 4722.

Onze jaartelling gaat uit van de geboorte van Jezus, maar de Chinese jaartelling is gebaseerd op de Chinese kalender van keizer Huangdi. Volgens een legende is Huangdi de vader van de maan- en zonnekalender, en de Chinese jaartelling begint met het eerste regeringsjaar van Huangdi, het jaar 2698 voor Christus.

Nieuwjaar wordt in het Chinees met 春节 (chūnjié) aangeduid en betekent ‘lentefestival’.

Wanneer wordt Chinees Nieuwjaar gevierd?

Anders dan bij ons Nieuwjaar valt Chinees Nieuwjaar elk jaar op een andere datum. Het valt echter altijd in de periode van 21 januari tot 20 februari.

Nieuwjaar wordt in China op basis van de Chinese maankalender vastgesteld en daardoor valt Chinees Nieuwjaar niet samen met ons Nieuwjaar.

In 2024 viel het Chinese Nieuwjaar op 10 februari (het jaar van de draak). In 2025 valt het Chinese Nieuwjaar op 29 februari (het jaar van de slang)

Het vieren van het Chinees Nieuwjaar duurt 15 dagen. Het feest begint bij nieuwe maan en eindigt pas bij de navolgende volle maan.

Welke tradities zijn er aan verbonden?

De tradities waarmee in Nederland Nieuwjaar wordt gevierd, o.a. met oliebollen op Nieuwjaarsavond en een frisse duik op Nieuwjaarsdag, zijn compleet anders dan de Chinese tradities op dit punt.

In Nederland wordt Nieuwjaar vaak met vrienden gevierd. In China staat de familie centraal.

Chinees Nieuwjaar is het feest van de familie

Chinezen leggen vele kilometers af om tijdens de jaarwisseling met hun familie samen te kunnen zijn. Het aantal reizigers in het hele land overtreft het aantal op de andere dagen van het jaar. Men spreekt in dit verband zelfs van ‘s werelds grootste volksverhuizing. In de aanloop naar de viering van het Chinees Nieuwjaar wordt er naar verwachting 3,5 miljard keer in China gereisd.

Tijdens de jaarwisseling verzamelt de familie zich rondom een copieus diner. In Noord-China worden traditiegetrouw dumplings gegeten, terwijl bij de Chinezen in het zuiden ‘kleefrijsttaart’ op tafel staat. Er worden maar liefst 8 gerechten geserveerd, want het getal 8 staat voor ‘geluk’.

Het is traditie dat ouders hun kinderen een rode envelop met inhoud geven. De ouders krijgen enveloppen in dezelfde kleur en met een aangename financiële verrassing van hun werkgevers.

Vuurwerk is een belangrijk onderdeel van het feest

Naast het samenzijn met de familie, lekker eten en het overhandigen van de rode enveloppen neemt het afsteken van vuurwerk ook een belangrijke plaats tijdens de jaarwisseling in.

Het afschieten van vuurwerk dient tot het verjagen van kwade geesten en om het nieuwe jaar in te luiden.

Na het luxueuze diner krijgt het feest een aangenaam explosief karakter. Bijna alle Chinezen steken tijdens de jaarwisseling vuurwerk af. Aan de hemel is de mooiste kleurenpracht te zien, terwijl de rode voetzoekers op de grond voor enorme knallen zorgen.

De navolgende 15 dagen wordt het Chinees Nieuwjaar gevierd. Deze feestelijke periode wordt afgesloten met het Lantaarnfestival. Hierbij worden lampionnen voor de deur gehangen.

Drie interessante feiten over het Chinees Nieuwjaar

• Chinezen geloven dat het dierenteken je persoonlijkheid bepaalt. In het jaar van de draak stijgt het geboortecijfer in bijv. China, Hongkong en Taiwan met ongeveer 5%.

• Chinees Nieuwjaar is een feestdag voor 20% van de wereldbevolking en het is de belangrijkste feestdag in China. De bevolking van veel Aziatische landen heeft een tot vier dagen vakantie. De scholen in China zijn een maand gesloten.

• Ongeveer 90% van het vuurwerk dat in de wereld te koop is, wordt in China geproduceerd. In het uur voorafgaand aan het Chinees Nieuwjaar wordt in China meer vuurwerk afgeschoten dan in elk ander uur en plaats in de wereld.

Als je tijdens de viering van het Chinees Nieuwjaar in China bent, zal het geknal en de kleurenpracht aan de hemel je ongetwijfeld niet ontgaan.

新年快乐 (Xīnnián kuàilè), oftewel iedereen een gelukkig Chinees Nieuwjaar gewenst.