Cenotes in Mexico: een gids voor de ondergrondse schatten van Yucatán

Het is magisch om te zien hoe de zonnestralen vanuit een wolkenloze hemel de opening van een cenote binnendringen.

De stralen verlichten de azuurblauwe en turquoise kleuren van het water, die in schril contrast staan met de duisternis van de grot en de groene planten die langs de zijkanten groeien.

We zijn helemaal onder de indruk van de prachtige cenotes van Mexico!

De prachtige, natuurlijke zoetwatergaten vind je overal op het schiereiland Yucatán in Mexico, maar bieden heel verschillende ervaringen en indrukken. Het zijn echter allemaal broodnodige oases in de Mexicaanse hitte, waar je kunt genieten van een verfrissende duik.

Lees hieronder onze gids voor de ondergrondse schatten van Yucatán.

Wat is een cenote?

De Mexicaanse cenotes van het schiereiland Yucatán zijn natuurlijke ondergrondse waterpoelen, gevormd door het instorten van de kalksteenlagen die het schiereiland bedekken. De cenotes hebben een unieke geologische oorsprong en zijn vele miljoenen jaren geleden gevormd.

Elke cenote heeft zijn eigen unieke kenmerken en ze variëren allemaal in grootte, vorm en diepte. Sommige cenotes zijn open en gemakkelijk toegankelijk, terwijl andere met snorkel- of duikuitrusting door grotten of ondergrondse gangen moeten worden verkend.

Hoewel de cenotes tegenwoordig populaire attracties zijn voor zowel bezoekers als de lokale bevolking, waren ze in de oudheid van enorme betekenis voor het geloof van de Maya’s – en niet in de laatste plaats voor hun overleving.

Het historische belang van cenotes

Voor de Maya’s waren cenotes belangrijke openingen naar de ondergrondse wereld die bekend stond als Xibalba.
Volgens het geloof van de Maya’s was Xibalba een plek met goddelijke krachten en spirituele betekenis.

De Maya’s beschouwden cenotes als heilig en als een onmisbaar onderdeel van hun dagelijks leven. Deze natuurlijke waterbronnen waren niet alleen belangrijk voor drinkwater, maar ook voor ceremoniële doeleinden. De cenotes werden vaak gebruikt als offerplaatsen, waar de Maya’s voorwerpen zoals aardewerk, jade en zelfs mensen offerden om goddelijke krachten aan te roepen en voorspoed en bescherming te garanderen.

Cenotes speelden ook een centrale rol in de landbouw van de Maya’s, omdat het betrouwbare waterbronnen waren in het verder droge klimaat. De Maya’s legden complexe irrigatiekanalen en teeltgebieden aan rond de cenotes om hun landbouwproductie te maximaliseren.

Tegenwoordig dienen cenotes niet alleen als historisch en cultureel bewijs van de Maya-beschaving, maar ook als unieke bezienswaardigheden voor bezoekers van het schiereiland Yucatán in Mexico. Op veel plaatsen zijn de cenotes ook nog steeds een bron van water voor de lokale bevolking.

7 plaatsen waar je cenotes kunt ervaren op het schiereiland Yucatán

Volgens sommige schattingen zijn er meer dan 6000 cenotes op het schiereiland Yucatán. Sommige zijn bekende bestemmingen, terwijl andere meer afgelegen zijn en minder bezoekers trekken.

Het is onmogelijk om ze allemaal te bezoeken, maar we raden je ten zeerste aan om ten minste een van deze unieke natuurverschijnselen te bekijken als je in Mexico bent.

We hebben 7 plaatsen geselecteerd die je kunt bezoeken tijdens onze reizen naar Mexico, waar je de unieke cenotes kunt ervaren.

Santa Bárbara – in de buurt van Merida:

Waarom Santa Bárbara: Er is hier voor elk wat wils – Santa Bárbara heeft drie verschillende cenotes. Cenote Cascabel is een grot die alleen aan de buitenkant een kleine ingang heeft, waar de rotsformaties en het water indirect worden verlicht, waardoor je het gevoel krijgt in een andere wereld te zijn. Cenote Chacsikín heeft een klein lichtgat aan de bovenkant, dat het 16 meter diepe turquoise water verlicht. Cenote Xooch is een open cenote met een waterdiepte van ongeveer 40 meter. De cenote geeft je het gevoel dat je in een kleine oase bent, omgeven door de jungle.

Populariteit: Santa Bárbara is een populaire plek om te bezoeken, maar omdat het gebied over het algemeen groter is en er meer cenotes zijn, voelt het lang niet zo druk aan als sommige andere plaatsen.

Faciliteiten: Kleedkamers en douche. Kluisjes voor kleding en waardevolle spullen. Restaurant en souvenirwinkel op de locatie.

Veiligheid: Een zwemvest is verplicht.

Entree: ca. 350 MXN

Ik Kil – in de buurt van Chichen Itza:

Waarom Ik Kil: Ik Kil is echt een prachtige, open cenote met weelderige vegetatie die vanaf de top naar beneden hangt. Een steile trap met een leuning leidt je naar de cenote. Je kunt baden in het verfrissende, frisse water en erin springen vanaf een rotsrichel. De diepe kloof en het turquoise water maken Ik Kil een populaire stop om te zwemmen en te duiken tot een diepte van 48 meter.

Populariteit: Ik Kil is enorm populair, dus wees erop voorbereid dat er veel bezoekers zijn.

Faciliteiten: Goede kleedhokjes en buitendouche. Kluisjes voor kleding en waardevolle spullen. Restaurant en kiosk op de locatie.

Veiligheid: Badmeesters. Een zwemvest is verplicht.

Entree: ca. 200 MXN

Suytun – in de buurt van Valladolid:

Waarom Suytun: Cenote Suytun is een spectaculair schouwspel. Een lange trap leidt je naar beneden in een grot met alleen bovenaan een klein lichtgat. Je kunt hier ook zwemmen tussen de kleine visjes, maar veel bezoekers komen hier alleen om de prachtige cenote te zien en foto’s te maken. Als je wilt gaan zwemmen, is het een goed idee om waterschoenen mee te nemen, want het water is erg ondiep en op sommige plekken vrij rotsachtig op de bodem.

Populariteit: Suytun is een populaire plek en we raden aan om een bezoek vroeg op de dag te plannen. Veel bezoekers staan om 12 uur in de rij om foto’s te maken, wanneer de zonnestralen naar binnen schijnen zodat het licht op een platform in het water in het midden van de cenote valt.

Faciliteiten: Kleedkamers en douche. Kluisjes voor kleding en waardevolle spullen. Restaurant en kiosk op de locatie.

Veiligheid: Zwemvesten te huur.

Entree: ca. 250 MXN

Oxman – in de buurt van Valladolid:

Waarom Oxman: Cenote Oxman is een open cenote met weelderige plantengroei en boomwortels langs de zijkanten die je het gevoel geven dat je midden in een filmset bent beland. Je kunt zwemmen in het frisse water met kleine visjes die om je heen zwemmen, of aan een touw van de rand slingeren in Tarzan-stijl.

Populariteit: Er zijn veel bezoekers, dus kom bij voorkeur vroeg.

Faciliteiten: Kleedkamers en douche. Kluisjes voor kleding en waardevolle spullen. Restaurant en kiosk op de locatie. Bad met ligstoelen.

Veiligheid: Zwemvesten te huur.

Entree: ca. 150 MXN

Gran Cenote – in de buurt van Tulum:

Waarom Gran Cenote: Gran Cenote bestaat uit twee open cenotes die met elkaar verbonden zijn door een grot waar je doorheen kunt zwemmen. Het is een populaire plek om te gaan zwemmen, snorkelen en duiken, want het water in de cenotes is kristalhelder en zit vol leven. Er zwemmen zowel kleine vissen als schildpadden rond en er leven vleermuizen in de grot. Neem je eigen snorkelspullen mee of huur ze ter plekke, zodat je het zoetwatergat en het leven erin goed kunt bestuderen.

Populariteit: Gran Cenote is een populaire plek en we raden aan om een bezoek vroeg op de dag te plannen.

Faciliteiten: Geen kleedkamers, maar er zijn toiletten en buitendouches. Kluisjes voor kleding en waardevolle spullen. Groot gazon waar je kunt ontspannen. Geen restaurant of bar.

Veiligheid: Een zwemvest is verplicht.

Entree: ca. 500 MXN per persoon

La Calavera – in de buurt van Tulum:

Waarom La Calavera: La calavera betekent “schedel” in het Spaans, wat je kunt zien als je vanuit de juiste hoek – en met een beetje fantasie – naar de cenote kijkt. Het ligt slechts een paar honderd meter van Gran Cenote, maar is toch een beetje anders. Door de mogelijkheid te bieden om door de mond en ogen van de schedel naar beneden te springen, trekt het iets avontuurlijkere zielen aan. Je kunt ook de trap naar beneden nemen en de ondergrondse waterpoel verkennen. Het gebied rond de cenote is mooi versierd met kleurrijke vlaggen en schedels.

Populariteit: Gemiddeld, want niet voor iedereen (niet kindvriendelijk).

Faciliteiten: Geen kleedhokjes en slechts een paar toiletten en buitendouches. Ligbedden rond de cenote. Bar op locatie. (Nov. 2023 – Momenteel worden een restaurant en betere kleedruimtes gebouwd).

Veiligheid: Geen badmeesters. Zwemvesten te huur.

Entree: ca. 250 MXN

Dos Ojos – in de buurt van Tulum:

Waarom Cenote Dos Ojos: Bekend om zijn kristalheldere water en indrukwekkende grottenstelsels.  Cenote Dos Ojos trekt veel duikers en snorkelaars. De naam betekent “twee ogen” vanwege de twee dicht bij elkaar gelegen cenotes die met elkaar verbonden lijken te zijn. Je kunt snorkeluitrusting huren zodat je kunt zwemmen en de ondergrondse waterpoel zelf kunt ontdekken.

Populariteit: Cenote Dos Ojos is een enorm populaire plek en we raden aan om een bezoek vroeg op de dag te plannen.

Faciliteiten: Geen kleedkamers, maar er zijn toiletten en douches. Kluisjes voor kleding en waardevolle spullen. Restaurant en souvenirwinkel op de locatie.

Veiligheid: Een zwemvest is verplicht.

Entree: ca. 400 MXN

Let op: We bezochten de cenotes in november 2023 en prijzen, faciliteiten enz. kunnen sindsdien zijn veranderd.

Bij de meeste cenotes kun je snorkeluitrusting huren, maar het is een goed idee om je eigen uitrusting mee te nemen als je de fascinerende onderwaterwereld van de cenotes wilt verkennen. Houd er rekening mee dat je op de meeste plaatsen alleen contant kunt betalen.

TourCompass – Van toerist naar reiziger